Δημοσιεύθηκε: Κυριακή 23 / 2 / 2025 , 14:07 από news_room

Ρεπορτάζ-Φωτογραφίες: Βαγγέλης Καρπαθάκης ©

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα και επισημότητα τελέστηκε σήμερα Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2025 ο Όρθρος και η Θεία Λειτουργία στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό του Αγίου Πολυκάρπου στο κέντρο της Αθήνας, στον Βοτανικό.

Ιερουργός ήταν ο σεβ. Μητροπολίτης Κορωνείας κ. Παντελεήμονας, ο οποίος κήρυξε και τον πανηγυρικό της ημέρας. Ο κ. Παντελεήμονας ανέφερε: «Αγαπητοί μου αδελφοί, σήμερα συμπίπτει η μνήμη του Αγίου Ενδόξου Ιερομάρτυρος Πολυκάρπου με την Κυριακή των Αποκριών. Και σκεπτόμουν να μιλήσω για την Κυριακή της Κρίσεως ή για τον Άγιο Πολύκαρπο;. Και τα δύο έρχονται μια φορά το χρόνο. Αλλά αποφάσισα τελικά να πούμε σύντομα μερικές σκέψεις για τον εορταζόμενο Άγιο Πολύκαρπο. Όπως και άλλοτε σας έχω πει, ο Άγιος Πολύκαρπος γεννήθηκε μέσα στη φυλακή, διότι οι γονείς του ήταν φυλακισμένοι επειδή ήταν χριστιανοί. Και μια ευλαβής κυρία τον πήρε και τον μεγάλωσε, έγινε μαθητής του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστού στην Έφεσο και όταν ο πρώτος επίσκοπος Σμύρνης , Βουκόλος, πλησίαζε στο τέλος του, χειροτόνησε διάδοχό του επίσκοπο, δεύτερο επίσκοπο Σμύρνης, τον Άγιο Πολύκαρπο.

Ο Άγιος Πολύκαρπος ήταν πολύ κατηρτισμένος θεολογικά, γι’ αυτό όταν προέκυψαν κάποιες διαφορές ανάμεσα στην Ανατολική και Δυτική Εκκλησία, έστειλαν οι Ανατολικοί Πατέρες τον Άγιο Πολύκαρπο να πάει στη Ρώμη να συζητήσει με τον τότε Πάπα Ανίκητο το θέμα αυτών των διαφορών. Τότε, λοιπόν, είδαν ότι οι διαφορές ήταν: η διαφορετική ημέρα εορτής του Πάσχα, οι διαφορετικές μέρες της νηστείας, επομένως, και τα άζυμα. Δηλαδή, εμείς κάνουμε τη Θεία Ευχαριστία με ένζυμο άρτο, η Δυτική Εκκλησία έκανε με άζυμο όπως και μέχρι τώρα. Δηλαδή, έδιναν κάτι μικρά πιττάκια, θα λέγαμε, όπως συνεχίζουν μέχρι τώρα. Οι δύο αρχιερείς συζήτησαν και δεν συμφώνησαν, αλλά είπαν ότι αυτά δεν θίγουν την ουσία της πίστεως.

Και, επομένως, η κάθε εκκλησία ας κρατήσει τα έθη της, εφόσον έχουμε την ίδια πίστη και συλλειτούργησαν, μάλλον, διότι τότε δεν κάνανε συλλείτουργα, ο Πάπας Ρώμης παραχώρησε την καθέδρα του στον Πολύκαρπο, λειτούργησε, μετάλαβαν με αγάπη και χωρίστηκαν λέγοντας ότι και οι διαφορές της νηστείας τονίζουν την ενότητα της πίστεως. Θα μου πείτε γιατί αργότερα έγινε το σχίσμα μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας. Γιατί το Ανατολικό Ιλλυρικό, δηλαδή η Ελλάδα και όλοι οι Βαλκανικοί, ανήκαν στον Πάπα της Ρώμης. Ο Μέγας Κωνσταντίνος το πήρε και τα έδωσε στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Τότε προήλθε μία ψύχρανση μεταξύ των δύο εκκλησιών.

Αλλά ούτε αυτό δεν ήταν δογματική διαφορά. Αργότερα οι καθολικοί προσέθεσαν τρεις λέξεις στο σύμβολο της πίστεως.

Εμείς λέμε για το Άγιο Πνεύμα το «εκ του πατρός εκπορευόμενο». Εκείνοι πρόσθεσαν «και εκ του Υιού», λατινικά λέγεται «φιλιόκβε». Οπότε αυτό πλέον ήταν διαφορά δογματική, που έθιγε κατά κάποιο τρόπο το δόγμα της Αγίας Τριάδος. Υπήρχε και η ψυχρότητα η προηγούμενη και έτσι προήλθε το σχίσμα. Αυτό όμως που έγινε τότε με τον Άγιο Πολύκαρπο, μας δείχνει ένα πράγμα. Ότι δεν πρέπει να φιλονικούμε για δευτερεύοντα πράγματα. Και μάλιστα εμείς οι χριστιανοί, γιατί πολλές φορές εμείς οι χριστιανοί με φανατισμό. Έχουμε το παράδειγμα το γνωστό των παλαιοημερολογιτών. Όταν δέχτηκε η Πολιτεία και η Εκκλησία δική μας το νέο ημερολόγιο, ορισμένοι είπαν όχι, θα μείνουμε με το παλαιό.

Αλλά δεν έμειναν μόνοι σε αυτό. Είπαν όλοι εσείς που δέχεστε το νέο ημερολόγιο, προδίδετε την Ορθοδοξία. Αυτό βέβαια είναι ανόητο, διότι το ημερολόγιο έχει σχέση με την αστρονομία, δεν έχει σχέση με το δόγμα. Θα μπορούσαν ορισμένοι να ακολουθούν το παλαιό ημερολόγιο, να μην αποσχιστούν από την Εκκλησία. Διότι σήμερα, παραδείγματος χάριν στην Μητρόπολη Αχαρνών και Ιλίου, επειδή έχουν έρθει πολλοί από την Ρωσία, ο Μητροπολίτης έχει επιτρέψει ένα ναό να λειτουργεί με το παλαιό ημερολόγιο και να εκκλησιάζονται όλοι αυτοί που ήρθαν αποκεί. Και όπως ξέρετε, όλοι οι βαλκανικοί λαοί και η Ρωσία και τα Ιεροσόλυμα, το Άγιο Όρος, ακολουθούν το παλαιό ημερολόγιο.

Αλλά αυτό δεν είναι θέμα αποσχίσεως, είμαστε με όλους αυτούς ενωμένοι. Να σας πω ένα άλλο παράδειγμα, θα φρίξετε. Στις αρχές του 20ου αιώνα προέκυψαν τα Ευαγγελικά, τι ήταν αυτό. Ορισμένοι καθηγητές είπαν να μεταφράσω με την Αγία Γραφή το Ευαγγέλιο σε απλοϊκότερη γλώσσα, για να την καταλαβαίνουν όλοι. Μια άλλη μερίδα είπε όχι, η γλώσσα του Ευαγγελίου είναι ιερή και δεν πρέπει να την μεταφράσουμε.

Και προέκυψαν συγκρούσεις μεταξύ χριστιανών, όταν λέω συγκρούσεις, αναγκάστηκαν να επέμβουν τα ΜΑΤ, αλλά τότε δεν υπήρχαν ΜΑΤ και επενέβη ο στρατός. Και έπεσαν πυροβολισμοί και είχαμε νεκρούς και τραυματίες. Με τόσο φανατισμό έγινε η σύγκρουση, γι’ αυτό το τόσο ανόητο θα έλεγα θέμα συγκρούσεως, διότι όλοι ξέρουμε ότι παραδείγματος χάρη όταν πήγε ο Μεθόδιος και ο Κύριος στα σλαβικά κράτη, δεν είχαν γλώσσα, δεν είπαν «θα διδάξουμε την ελληνική», παρά τους έκαναν γραπτή γλώσσα που δεν είχαν, τη δική τους γλώσσα, και μετέφρασαν την Αγία Γραφή για να γίνει κατανοητή. Επομένως αυτό δεν ήταν θέμα συγκρούσεως και όμως έγινε.

Και πολλές φορές με φανατισμό εμείς οι χριστιανοί συγκρουόμεθα για θέματα δευτερεύοντα και επουσιώδη που δεν είναι άξια συγκρούσεως, ό,τι δεν θίγει την ορθόδοξη πίστη δεν είναι θέμα συγκρούσεως. Θα σας πω και άλλο, είναι τα σπάργανα, θα λέγαμε, νέα σύγκρουσης. Ο Πατριάρχης θέλει να εορτάζουμε το Πάσχα την ίδια μέρα με τους καθολικούς. Όχι ότι θα συλλειτουργούμε, αλλά αντί να εορτάζουμε 15 μέρες ή να ξέρω πόσες περισσότερο διαφορετικά, να εορτάζουμε την ίδια μέρα. Γιατί; Διότι στη Διασπορά είναι η μεικτή γάμοι. Παντρεύεται μία ορθόδοξη, ένα καθολικό. Μα να εορτάζει το Πάσχα ο καθολικός άλλη μέρα και η ορθόδοξη άλλη μέρα. Ναι, εορτάζουμε τουλάχιστον την ίδια μέρα με καθένας στην εκκλησία του. Να δείτε πόσες αντιδράσεις θα γίνουν από ανθρώπους δήθεν υπερορθοδόξους που θα νομίζουν ότι αυτό θίγει την ορθοδοξία. Γιατί την Θίγει. Τι είναι η καθολικοί εχθροί μας. Όλους τους ανθρώπους πρέπει να τους βλέπουμε σαν αδελφούς , και τους αλλοθρήσκους ακόμα. Όσο μάλλον τους χριστιανούς των άλλων δογμάτων. Δεν είπαμε βέβαια να παραμερίσουμε την ορθόδοξη πίστη μας και να υποχωρήσουμε σε όσα λένε τα άλλα δόγματα, αλλά όταν εορτάζει ο κάθε ένας στην εκκλησία του, δεν είναι θέμα συγκρούσεως. Κι όμως θα το δείτε, και σας το προλέγω, και μακάρι να βγώ ψεύτης ότι θα βρούν στον δρόμο κάποιοι υπερ-ορθόδοξοι να πούν πώς όχι, προδίδουμε την Ορθοδοξία. Αν έλεγε έτσι ο Άγιος Πολύκαρπος, ότι προδίδουμε την Ορθοδοξία, τι θα γινόταν από τότε. Και όμως ο Άγιος Πολύκαρπος είπε κρατήστε τα έθη σας εφόσον δεν θίγουν το δόγμα. Όταν σου θίξουν και το δόγμα, όπως είδαμε επήλθε το σχίσμα.

Επομένως, λαμβάνουμε ένα κήρυγμα, δίδαγμα το να είμαστε διαλλακτικοί. Γιατί αυτό δεν συμβαίνει μόνο μες την εκκλησία, συμβαίνει και μέσα στην ίδια την οικογένεια, βλέπετε πολλές φορές για ένα τίποτα, για μία σπίθα, επειδή δεν υποχωρεί ο άλλος, ανάβει ολόκληρη φωτιά.

Όταν επανήλθε ο Άγιος Πολύκαρπος από την Ρώμη, οι Χριστιανοί τον φυγάδευσαν από την Σμύρνη, γιατί ήταν οι διωγμοί και θα τον συνελάμβαναν.

Ο Άγιος όμως δεν παρέμεινε για πολύ εκεί που τον φυγάδευσαν για τον λόγο του ότι ήθελε να είναι εκεί με το ποίμνιο του. Και να προίσταται της ευχαριστίας, της Θείας Λειτουργίας. Γιατί το πρώτο καθήκον του επισκόπου και του Μητροπολίτη είναι να προίσταται της Θείας Ευχαριστίας. Ο Μητροπολίτης, ο επίσκοπος κλπ δεν είναι ένας Πρόεδρος μίας εταιρίας να κάθεται σε ένα γραφείο να υπογράφει χαρτιά και να επικοινωνεί με τους εντός και εκτός ανθρώπους. Ο επίσκοπος προίσταται της Θείας Ευχαριστίας, αυτό είναι το πρωταρχικό του καθήκον όλων των μητροπολιτών και επισκόπων. Είπε κάποιος γιατί δεν γίνεται η διοίκηση με τα πόδια, αλλά με το κεφάλι, όχι ο Μητροπολίτης δεν είναι απλός διοικητής, είναι ο προεστός της Εκκλησίας.

Αυτό έκανε και ο Άγιος Πολύκαρπος και επανήλθε στην έδρα του, τον συνέλαβαν, τον οδήγησαν σε μαρτύριο δια πυρός, η φωτιά έκαιγε προς άλλη κατεύθυνση, και εν τέλει αποκεφαλίστηκε.

Στα δευτερεύοντα θα υποχωρούμε, στα ουσιώδη, στην πίστη και την Ορθοδοξία θα μένουμε εδραίοι και αμετακίνητοι».

Να αναφέρουμε επίσης ότι στην Θεία Λειτουργία συνιερούργησαν ιερείς και ιεροδιάκονοι της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών με την συμμετοχή πλήθους κόσμου από όλη την Αθήνα όπου προσήλθε για να συνεορτάσει την ιερά μνήμη του Αγίου Πολυκάρπου, επισκόπου Σμύρνης του θαυματουργού.

Τέλος αλλά όχι λιγότερο σημαντικό να σημειωθεί πως σήμερα το απόγευμα στον ιερό ναό του Αγίου θα τελεστεί η ιερά λιτάνευση της εικόνας του Αγίου Πολυκάρπου στους δρόμους του Βοτανικού(πλησίον Αμαξοστασίου Ο.Σ.Υ-Ο.Α.Σ.Α).

Μετεγγραφή από ηχητικό