Δημοσιεύθηκε: Δευτέρα 6 / 9 / 2021 , 21:14 από news_room
Θρηνεί σήμερα η Ελλάδα. Ο άνθρωπος που συνδέθηκε με τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της, ο αστείρευτος μουσικοσυνθέτης και ακατάβλητος αγωνιστής, δεν βρίσκεται πια ανάμεσά μας. Ο Μίκης Θεοδωράκης «έφυγε» σε ηλικία 96 ετών για τη γειτονιά των αγγέλων αφήνοντας πίσω του ανεκτίμητη παρακαταθήκη.
Ο Μίκης Θεοδωράκης έχει γράψει όλων των ειδών μουσικής, από όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, ορατόρια, μπαλέτα και χορωδιακή εκκλησιαστική, έως μουσική για αρχαίο δράμα, θέατρο, κινηματογράφο, έντεχνο λαϊκό τραγούδι και μετασυμφωνικά έργα. Το έργο του μπορεί να διακριθεί σε τρεις κύριες περιόδους: Στην πρώτη περίοδο (1937-1960) συνθέτει έργα συμφωνικά και μουσικής δωματίου σύμφωνα με δυτικοευρωπαϊκές μορφές και σύγχρονες τεχνικές, στη δεύτερη περίοδο (1960-1980) επιχειρεί σύζευξη της συμφωνικής ορχήστρας με λαϊκά όργανα και δημιουργεί νέες φόρμες με βάση τη φωνή, ενώ από το 1981 επιστρέφει στις συμφωνικές μορφές και ασχολείται με την όπερα.
Η μελοποίηση ποιημάτων έχει θεωρηθεί ως ο «κεντρικός πυλώνας της δημιουργικότητάς του», όπως έχει πει η ερμηνεύτρια Νένα Βενετσάνου. Εκεί οι ποιητές παρελαύνουν: Άγγελος Σικελιανός, Ανδρέας Κάλβος, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Γιάννης Ρίτσος, Μανόλης Αναγνωστάκης, αλλά και Πάμπλο Νερούδα, Λόρκα, Μπέρναρντ Μπίαμ. Οι στίχοι τους γίνονται έτσι προσιτοί στο ευρύ κοινό, πλαισιώνοντας λαϊκά τραγούδια που θέτουν θεμελιώδεις αξίες και σταθερές στη σύγχρονη ελληνική μουσική δημιουργία. Ο ίδιος εξάλλου, όταν ήταν κρατούμενος στις φυλακές Ωρωπού, έγραφε: «Εν αρχή ήν ο λόγος….η μεγαλύτερή μου φιλοδοξία είναι να υπηρετήσω πιστά τη νεοελληνική κυρίως ποίηση. Σε τέτοιο βαθμό, ώστε ακούγοντας ένα τραγούδι, να μη μπορείς να φανταστείς τη μουσική σε άλλο κείμενο, ούτε όμως και το ποίημα με διαφορετική μουσική». Ο Μίκης Θεοδωράκης ουσιαστικά δημιούργησε το κίνημα της Μελοποιημένης Ποίησης, συμβάλλοντας στην ανάδυση μιας πλειάδας ποιητών και στην αναβάθμιση του τραγουδιού. Συγχρόνως, βοήθησε μια ολόκληρη γενιά να αποκτήσει τον δικό της λόγο.
Η φήμη του ξεπέρασε από νωρίς τα σύνορα της χώρας. Συνέθεσε τον πιο αναγνωρίσιμο, ίσως, ελληνικό ρυθμό διεθνώς, το συρτάκι από την ταινία «Αλέξης Ζορμπάς» (1964), ενώ τραγούδια του ερμηνεύτηκαν από διάσημους καλλιτέχνες, όπως οι Beatles, η Σίρλεϊ Μπάσεϊ και η Εντίθ Πιάφ. Επένδυσε μουσικά γνωστές ταινίες, όπως το «Ζ» (1969), που τιμήθηκε με το βραβείο BAFTA πρωτότυπης μουσικής, η «Φαίδρα» (1962), με τραγούδια σε στίχους Νίκου Γκάτσου και «Σέρπικο» (1973), για τη μουσική της οποίας ήταν υποψήφιος για Grammy το 1975 (το ίδιο βραβείο διεκδίκησε και για τη μουσική του «Αλέξη Ζορμπά» το 1966).
Παράλληλα, από πολύ νέος ανέπτυξε πλούσια αντιστασιακή και πολιτική δράση, ενώ με ποικίλες παρεμβάσεις, βιβλία και συνεντεύξεις παρέμεινε ενεργός ως το τέλος της ζωής του.
«Αθάνατος» φώναζε ο κόσμος αποχαιρετώντας τον Μίκη Θεοδωράκη έξω από το σπίτι του
Με χειροκροτήματα και με βαθιά συγκίνηση έφυγε για την τελευταία του κατοικία ο Μίκης Θεοδωράκης. Πλήθος κόσμου έξω από το σπίτι του ξέσπασε σε χειροκροτήματα, ενώ μεταφερόταν το φέρετρο, φωνάζοντας «αθάνατος». Την ώρα που απομακρυνόταν η νεκροφόρα η Μαρίζα Κωχ αποχαιρέτησε τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη ρίχνοντας κλαδιά βασιλικού. Την σορό συνόδευαν συγγενείς και φίλοι.
Μαργ. Θεοδωράκη: Ήταν καλός και σπουδαίος, να τον αγαπάτε – Κλίμα συγκίνησης έξω από το σπίτι του κορυφαίου δημιουργού
Κλίμα συγκίνησης επικρατεί έξω από το σπίτι του κορυφαίου δημιουργού, Μίκη Θεοδωράκη, όπου «έφυγε» σήμερα σε ηλικία 96 ετών. Φίλοι, συγγενείς, γείτονες, καλλιτέχνες, έχουν συγκεντρωθεί έξω από την κατοικία του στη συμβολή των οδών Επιφανούς και Γαριβάλδι στο κέντρο της Αθήνας για να αποχαιρετίσουν τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη κρατώντας άσπρα και κόκκινα λουλούδια.
Μέχρι στιγμής στο σπίτι του μεγάλου δημιουργού έχουν βρεθεί ο Γιώργος Νταλάρας με τη σύζυγό του Άννα Νταλάρα, ο Γιώργος Λιάνης καθώς και ο Βασίλης Λέκκας.
Φανερά συγκινημένη η κόρη του, Μαργαρίτα Θεοδωράκη μιλώντας στους δημοσιογράφους είπε ότι η κατάσταση της υγείας του τις τελευταίες μέρες είχε επιδεινωθεί πολύ. «Ήταν πολύ καλός άνθρωπος, σπουδαίος άνθρωπος. Να τον αγαπάτε», τόνισε.
«Για μένα ήταν πιο ξεχωριστός θα τολμήσω να το πω και από το θάνατο του πατέρα μου. Έζησα κοντά του σαν γιος του. Η απώλεια είναι τεράστια. Παράλληλα νιώθω και μια χαρά μέσα μου, όχι μόνο λύπη γιατί αυτός ο άνθρωπος που φεύγει τώρα, ήταν τόσο γεμάτος από Ελλάδα που ξεχειλίζει, και αυτή την εισπράττω συνέχεια. Είμαι γεμάτος από την Ελλάδα του Μίκη, από τον ίδιο τον Μίκη. Στεναχωριέμαι αλλά ταυτόχρονα είμαι πολύ περήφανος, χαρούμενος γιατί ξέρω ότι έφυγε ο τελευταίος επιφανής Έλληνας, γιατί αυτό ήταν ο Θεοδωράκης αλλά οι Έλληνες ξέρουν κι έχουν τρόπους να τιμούν τους μεγάλους απόντες», ανέφερε συναισθηματικά φορτισμένος ο Γιώργος Λιάνης.
«Ήταν ένας άνθρωπος με μυαλό, ένας πολύ καλός άνθρωπος. Το μυαλό του ήταν ξουράφι», λέει ο Δημήτρης Δούγιας που για 45 χρόνια ερχόταν κάθε πρωί και του έφερνε εφημερίδες. «Από χθες διεκόπη η συνεργασία και μου είπαν να μην ξαναφέρω», προσθέτει.
Μεσίστιες οι σημαίες και αναστολή δημόσιων εορταστικών εκδηλώσεων για τον θάνατο του Μ. Θεοδωράκη
Κατά τη διάρκεια του τριήμερου εθνικού πένθους που κήρυξε ο πρωθυπουργός για τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, οι σημαίες θα κυματίζουν μεσίστιες σε όλα τα δημόσια κτίρια, ενώ αναστέλλονται οι δημόσιες εορταστικές εκδηλώσεις.
Την απόφαση έλαβε ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις του νόμου 851/1978 «Περί της Εθνικής Σημαίας, των Πολεμικών Σημαιών και του Διακριτικού Σήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας».
Στ. Ξαρχάκος για το θάνατο του Μ. Θεοδωράκη: Ως μουσικός, προσκυνώ. Ως Έλλην, θρηνώ. Ως ιχθύς, σιωπώ
«Ως μουσικός, προσκυνώ. Ως Έλλην, θρηνώ. Ως ιχθύς, σιωπώ», έγραψε πριν λίγα λεπτά στο Facebook ο Σταύρος Ξαρχάκος, με αφορμή τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη. Την ανάρτηση συνόδεψε με μια φωτογραφία του μαζί με τον κορυφαίο συνθέτη.
ΥΠΠΟΑ: Αναβολή εκδηλώσεων λόγω του τριήμερου εθνικού πένθους για την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη
Από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοινώνεται ότι, λόγω του τριήμερου εθνικού πένθους που κηρύχθηκε από την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη, αναβάλλονται από σήμερα έως και το Σάββατο 4 Σεπτεμβρίου, όλες οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις του θεσμού του ΥΠΠΟΑ «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός».
Ντόρα Γιαννακοπούλου: Ο Μίκης ήταν και θα παραμείνει ένας μύθος
Η τραγουδίστρια, ηθοποιός και συγγραφέας Ντόρα Γιαννακοπούλου, που έχει τραγουδήσει τεράστιες επιτυχίες άρρηκτα συνδεδεμένες με το έργο του Μίκη Θεοδωράκη, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ συγκινημένη: «Ο Μίκης ήταν πάντα ένας μύθος και πάντα θα παραμείνει ένας μύθος. Δεν υπάρχει άλλη περίπτωση. Υπήρξα πολύ τυχερή που συνεργάστηκα μαζί του και πολύ συγκινημένη που τον χάσαμε».
Ο καλλιτεχνικός κόσμος αποχαιρετά τον Μίκη Θεοδωράκη
Με συγκινητικά λόγια αποχαιρετά ο καλλιτεχνικός κόσμος τον σπουδαίο Έλληνα μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, που έφυγε από την ζωή σε ηλικία 96 ετών.
«Ο μόνος άνθρωπος που είδα να πετάει», τιτλοφορεί ο Φοίβος Δεληβοριάς το δικό του αποχαιρετιστήριο μήνυμα στον Μίκη Θεοδωράκη. «Δεν θα ξεχάσω ποτέ που οι γονείς μου -ο πατέρας μου δεν αγάπησε ποτέ άλλη μουσική περισσότερο απ’ τη δική του- με πήγαν στο Ηρώδειο 14 χρονών να ακούσουμε το “‘Αξιον Εστί”, που θα παιζόταν για πρώτη φορά εκεί» σημειώνει ο Φοίβος Δεληβοριάς.
«Ο Μίκης στα 60 του δεν είχε ακόμα τη χαρά να του παραχωρηθεί το Ηρώδειο. Του το αρνούνταν σθεναρά οι διάφορες εκλεγμένες καρέκλες. Μόλις ξεκίνησε η συναυλία, καταλάβαμε όλοι γιατί.
Πρώτη και τελευταία φορά τη μέρα εκείνη είδα άνθρωπο να πετάει. Δεν ήταν διεύθυνση αυτό, ήταν το πρώτο πέταγμα του ανθρώπου. Ο Μίκης μπορούσε να το κάνει. Και ήθελε να πάρει κι εμάς μαζί. Το ότι άλλες φορές το ελληνικό σώμα τον αντιμετώπιζε σαν Θεό και άλλες φορές ομοθυμαδόν ήθελε να τον εξευτελίσει, δεν οφειλόταν στην όποια ανθρώπινη ανισότητά του. Αλλά στην δική μας σχέση με την πτήση. Κάποτε -το 2005 νομίζω- πήγαμε μαζί κι ακούσαμε την πρόβα της “Πρώτης Συμφωνίας” του στο Μέγαρο. Δεν έχω δει μεγαλύτερο καλλιτεχνικό παράπονο απ’ αυτό που είχε όσο παρακολουθούσε. Θυμόταν την εποχή που -ανάμεσα σε εξορίες- είχε πρωτογράψει το έργο. Θυμόταν κάθε αρνητική κριτική, κάθε πολιτικο-καλλιτεχνική συνομωσία που του στέρησε τότε τη χαρά και τον έπαινο. “Δεν είχα ενθάρρυνση”, μου έλεγε. “Διαφορετικά, θα είχα προχωρήσει αλλιώς”. Σκέψου να το ακούς αυτό απ’ τον άνθρωπο που έφτασε στο απροχώρητο.
Γυρνώντας στο σπίτι του, περνώντας απ’ του Μακρυγιάννη, μου διηγήθηκε -έτσι όπως ποτέ δεν τα έγραψε- τα δικά του Δεκεμβριανά. Είχε πάλι τόση ζωντάνια και τόσο παράπονο ο λόγος του, που αισθάνθηκα σα να παίζω στο φινάλε του “Αποκάλυψη Τώρα”. Σα να είμαι με τον -μεγαλύτερο από τη Ζωή- συνταγματάρχη Κουρτς και να προσπαθώ να αποκρυπτογραφήσω το νόημα της ανείπωτης ελευθερίας του, της βουτηγμένης στο αίμα και στην ομορφιά. Όταν το βράδυ γύρισα στο σπίτι μου, αισθανόμουν πως η όποια ελευθερία των σημερινών επιλογών μου, η Δημοκρατία στην οποία ζούσα, έγραφα και ανέπνεα, οφειλόταν στην τρελή θυσία της γενιάς του. Πολλές φορές περνούσα κάτω απ’ το σπίτι του, απέναντι απ’ την Ακρόπολη. Δεν του χτυπούσα το κουδούνι. Μόνος στο αμάξι άκουγα τη μουσική του-σαν ένα είδος χάρτη, κάποια πρωϊνά που το ταξίδι ήταν δύσκολο. Δεν πειράζει που εμείς οι συγκαιρινοί του Έλληνες δεν μπορέσαμε να ακολουθήσουμε την “οδηγία” της Μουσικής του. Το μέρος όπου καταλήγει η πτήση μας, είναι εκεί. Χαρτογραφημένο. Μια αληθινή Νεφελοκοκκυγία του μέλλοντος. Κάποια στιγμή, από τα σωστά παιδιά -που ίσως σήμερα γεννιούνται- θα ανακαλυφθεί» αναφέρει ο Φοίβος Δεληβοριάς.
Με συγκινητικά λόγια αποχαιρέτησε τον Μίκη Θεοδωράκη και ο Μανώλης Μητσιάς, τον οποίο χαρακτήρισε ως «ο μέγιστος των Ελλήνων». «Είναι σαν να έφυγε μια κολώνα του Παρθενώνα. Ο Μίκης ήταν η καινούργια μας Ακρόπολη», είπε μιλώντας στον ΑΝΤ1. Ο Χρήστος Νικολόπουλος δήλωσε στον ΑΝΤ1 πως «ό,τι και να πω θα είναι λίγο, η προσφορά του είναι τεράστια. Ανέδειξε το ελληνικό τραγούδι παγκόσμια. Είναι μεγάλη η απώλεια του για το ελληνικό τραγούδι», είπε και συμπλήρωσε πως επρόκειτο για μία «παγκόσμια προσωπικότητα».
Ο Γιάννης Μπέζος αποχαιρέτησε τον Μίκη Θεοδωράκη με δήλωση του στην ΕΡΤ, καθώς ο ηθοποιός είχε συνεργαστεί πολλές φορές με τον σπουδαίο μουσικοσυνθέτη στο παρελθόν. «Μιλάμε για μια ουσιαστική απώλεια και ένα κλείσιμο μιας πολύ μεγάλης εποχής. Ήταν ο τελευταίος επιζών από μια γενιά που προσέφερε πάρα πολλά στον τόπο και δεν έχουν αποτιμηθεί ακόμα δεόντως. Δεν έχουμε καταλάβει τι ακριβώς μας προσέφεραν αυτοί οι άνθρωποι και ελπίζω κάποτε να το καταλάβουμε. Είναι πολύ μεγάλη η απώλεια του Θεοδωράκη. Νομίζουμε ότι έφυγε ένας άνθρωπος που ανακατευόταν με την πολιτική ή έκανε κάποιες συναυλίες, το έργο του το εμπεριέχουμε χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Ο Μίκης μας έφερε σε επαφή με μεγάλα κείμενα, με μεγάλες μελωδίες και μαζί με τον Μάνο Χατζιδάκι δημιούργησαν μια πολύ μεγάλη εποχή. Το έργο τους και οι προσωπικότητές τους. Αυτά θα μας ακολουθούν και θα πρέπει να στοιχιζόμαστε πίσω από τέτοιες προσωπικότητες και όχι πίσω από ανόητους. Να συλλυπηθούμε την οικογένεια και ας τον έχουμε και στη μνήμη και στην καρδιά μας» ανέφερε μεταξύ άλλων, ο Γιάννης Μπέζος.
Ο γιος του αείμνηστου Γρηγόρη Μπιθικώτση μίλησε στο MEGA για τον πατέρα του και τον μεγάλο Μίκη Θεοδωράκη. «Όσο ζούμε κι αναπνέουμε θα ακούμε Μίκη Θεοδωράκη, όσο θα υπάρχει Ελλάδα. Οι δυο τους ξεδίψασαν μια ολόκληρη Ελλάδα με τα τραγούδια τους. Οι δυο τους αγαπήθηκαν πολύ. Θυμήθηκα ένα αρχειακό υλικό που ο Μίκης αναφέρει ότι με τον “Γρηγόρη είμαστε συνέταιροι και στη ζωή και στον θάνατο”» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και πρόσθεσε:
«Ο Θεοδωράκης ήταν ένας άνθρωπος ανήσυχος που πάντα στη ζωή του έψαχνε. Κουράστηκε, πολεμήθηκε κι έφυγε ήσυχα. Αλλά αυτό που θέλω να πω είναι ότι στην Ελλάδα μας, οι άνθρωποι σαν το Μίκη είναι η σημαία μας, η κληρονομία μας, το DNA μας. Και πρέπει να είμαστε όλοι μας πολύ υπερήφανοι, που γεννήθηκε , έζησε και μεγαλούργησε ένας τέτοιος άνθρωπος ανάμεσα μας», τόνισε.
«Όταν έφυγε ο πατέρας μου, ο Μίκης δεν μπορούσε να μιλήσει από τη συγκίνησή του. Οι δυο τους είχαν μια σχέση στοργής. Και είμαι σίγουρος ότι θα ξανασυναντηθούν και θα ξαναδημιουργήσουν. Εμείς δεν θα τα βλέπουμε, αλλά αυτοί θα τα κάνουν. Γνωρίστηκαν παιδιά στην Μακρόνησο. Ο Μίκης σπούδαζε μουσική και γνωρίστηκαν εντελώς συμπτωματικά. Ο πατέρας μου τον είχε αποκαλέσει Μέγα Αλέξανδρο της Ελλάς», υπογράμμισε.
Στη σελίδα του στο facebook ο συνθέτης Θέμης Καραμουρατίδης αναφέρει :«Ξύπνησα με την είδηση θανάτου του Μίκη Θεοδωράκη. Και δεν μπορώ κι ούτε θέλω να ελέγξω τα δάκρυα μου. Βαθιά συγκίνηση για έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες, απέραντη ευγνωμοσύνη για το κολοσσιαίο μουσικό έργο και την κοινωνική και πολιτική του επιδραστικότητα. Δεν θα υπάρξει άλλος Μίκης Θεοδωράκης. Όμως υπήρξε, και ένα κομμάτι της ελπίδας που ένιωσε αυτός ο τόπος ,του ανήκει εις τους αιώνες των αιώνων», σημείωσε. «Καλό ταξίδι φίλε, σύντροφε και δάσκαλε. Τώρα μόνο σιωπή…Η Ελλάδα πενθεί. Έφυγε ο Μίκης Θεοδωράκης…», έγραψε στη δική του σελίδα ο τραγουδιστής Γιάννης Κότσιρας.
«Μίκη μου αγάπη της ψυχής μου. Μορφή Θεϊκή ελληνική. Παρουσία της πατρίδας Σε όλο το κόσμο. Σ’ ευχαριστώ με τη καρδιά και το μυαλό μου, αλλά και με τη γνώση μου, που είσαι η καθοριστικότερη προσωπικότητα της. Υποκλίνομαι στο βαθύ έργο σου. Που έχει ρίζες στην ελληνική φιλοσοφία στο δίκαιο που έκανες ιδεολογία. Η Ελλάδα χωρίς εσένα στην καθημερινότητα θα ήταν αλλιώς. Με λιγότερη ποίηση, με διαφορετικούς ρυθμούς. Σ ευχαριστούμε» σημειώνει ο Γιάννης Ζουγανέλης στην προσωπική του σελίδα στο facebook.
«Δεν έχουμε δύναμη να γράψουμε τίποτα», έγραψαν στο facebook οι Φίλοι του Μίκη Θεοδωράκη- μια σελίδα αφιερωμένη στον κορυφαίο συνθέτη από φίλους και θαυμαστές του, λίγη ώρα μετά την γνωστοποίηση του θανάτου του, ενώ την ίδια στιγμή, ο Γιώργος Νταλάρας σημειώνει στη δική του σελίδα: «Για λίγο τώρα ΣΙΓΗ».
ΕΛΣ: Θρηνούμε την απώλεια του κορυφαίου Έλληνα συνθέτη και σπουδαίου διανοούμενου
«Σήμερα θρηνούμε την απώλεια του κορυφαίου Έλληνα συνθέτη και σπουδαίου διανοούμενου και αγωνιστή Μίκη Θεοδωράκη. Αν και ο Μίκης έμοιαζε να έχει κερδίσει την αθανασία, εντούτοις η μέρα του φυσικού του θανάτου ξημέρωσε για να μας γεμίσει θλίψη και να σημάνει με τον πιο οδυνηρό τρόπο το οριστικό τέλος μιας εποχής» αναφέρει στην ανακοίνωση της ΕΛΣ ο καλλιτεχνικός διευθυντής της, Γιώργος Κουμεντάκης.
«Το σπουδαίο έργο του, συνώνυμο με τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό, θα παραμείνει στην ψυχή και την καρδιά του καθενός από μας, χωρίς καμία φθορά από τον χρόνο. Είναι χρέος μας να το διαφυλάξουμε και να το μεταλαμπαδεύσουμε στις γενιές που θα έρθουν. Το έργο τού Μίκη ξεπερνάει τα όρια της μουσικής, του τραγουδιού, της τέχνης και αποτελεί μια ωδή στον αστείρευτο αγώνα για ζωή και ελευθερία» επισημαίνει ο κ. Κουμεντάκης και καταλήγει:
«Για όλους εμάς εδώ στην Εθνική Λυρική Σκηνή, που είχαμε σχεδιάσει μαζί του τον τριετή κύκλο αφιερωμένο στο έργο του (2021-2024), η σκέψη ότι θα τον πραγματοποιήσουμε χωρίς να τον έχουμε στο πλάι μας να μας συμβουλεύει και να μας καθοδηγεί όπως πάντα, αλλά ότι θα πρέπει να του τον αφιερώσουμε στη μνήμη του, αποτελεί μια ακόμα οδυνηρή συνειδητοποίηση».
Ακολουθεί ολόκληρη η ανακοίνωση της ΕΛΣ:
Με την Εθνική Λυρική Σκηνή ο Μίκης Θεοδωράκης πρωτοσυνεργάστηκε τα χρόνια μετά τη μεταπολίτευση, ενώ έργα του παρουσιάζονται τα τελευταία σαράντα πέντε χρόνια. Πρωτοπαρουσιάστηκε το μπαλέτο Καπετάν Ανδρέας Ζέππος (χορ. Γιάννη Μέτση, 1976/77-η καλλιτεχνική περίοδος της πρώτης παρουσίασης) στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, ενώ ακολούθησε ο Ζορμπάς (σε δύο διαφορετικές χορογραφίες του Λόρκα Μασσίν, 1978/79), μια διαχρονική επιτυχία που παρουσιάστηκε σε περιοδείες σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ακολούθησαν τα μπαλέτα Ηλέκτρα (χορ. Σερζ Καιτέν) και Μυθολογία (χορ. Χάρη Μανταφούνη) το 1979/80 στο Θέατρο Λυκαβηττού. Η πρώτη όπερά του με τίτλο Κώστας Καρυωτάκης παρουσιάστηκε στο Θέατρο Ολύμπια (1986/87), ακολούθησε η Λυσιστράτη (σε συνεργασία με τον ΟΜΜΑ, 2001/02), αλλά και το ορατόριο Κάντο Χενεράλ (χορ. Ρέυ Μπάρρα, 2004/05). Τον Ιανουάριο του 2021 η ΕΛΣ ανακοίνωσε τριετή κύκλο παρουσίασης του έργου του Μίκη Θεοδωράκη από το 2021 έως και το 2024.
O Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης σημειώνει: «Σήμερα θρηνούμε την απώλεια του κορυφαίου Έλληνα συνθέτη και σπουδαίου διανοούμενου και αγωνιστή Μίκη Θεοδωράκη. Αν και ο Μίκης έμοιαζε να έχει κερδίσει την αθανασία, εντούτοις η μέρα του φυσικού του θανάτου ξημέρωσε για να μας γεμίσει θλίψη και να σημάνει με τον πιο οδυνηρό τρόπο το οριστικό τέλος μιας εποχής.
Το σπουδαίο έργο του, συνώνυμο με τον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό, θα παραμείνει στην ψυχή και την καρδιά του καθενός από μας, χωρίς καμία φθορά από τον χρόνο. Είναι χρέος μας να το διαφυλάξουμε και να το μεταλαμπαδεύσουμε στις γενιές που θα έρθουν. Το έργο του Μίκη ξεπερνάει τα όρια της μουσικής, του τραγουδιού, της τέχνης και αποτελεί μια ωδή στον αστείρευτο αγώνα για ζωή και ελευθερία.
Για όλους εμάς εδώ στην Εθνική Λυρική Σκηνή, που είχαμε σχεδιάσει μαζί του τον τριετή κύκλο αφιερωμένο στο έργο του (2021-2024), η σκέψη ότι θα τον πραγματοποιήσουμε χωρίς να τον έχουμε στο πλάι μας να μας συμβουλεύει και να μας καθοδηγεί όπως πάντα, αλλά ότι θα πρέπει να του τον αφιερώσουμε στη μνήμη του, αποτελεί μια ακόμα οδυνηρή συνειδητοποίηση».
Ο Μίκης Θεοδωράκης, με καταγωγή από την Κρήτη, γεννήθηκε στη Χίο στις 29 Ιουλίου του 1925. Έζησε σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του πέρασε στην Αθήνα. Από το 1954 έως το 1960 εργάστηκε στο Παρίσι και στο Λονδίνο γράφοντας συμφωνική μουσική, μπαλέτα και μουσική για ταινίες. Στα 1960 τίθεται επικεφαλής του αναγεννητικού πολιτιστικού-πολιτικού κινήματος στην Ελλάδα με επίκεντρο τη σύζευξη ποίησης και μουσικής, συνθέτοντας δεκάδες κύκλους τραγουδιών, ορατόρια, επιθεωρήσεις, μουσική για το αρχαίο ελληνικό δράμα και άλλα. Το κίνημα αυτό συνδέεται με τις προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις της εποχής, που στόχευαν, πέρα απ’ τον εκδημοκρατισμό της κοινωνικής ζωής, σε μια βαθύτερη και ευρύτερη αναγέννηση του ελληνικού λαού. Το γεγονός αυτό τον φέρνει συχνά στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής με κορύφωση την ενεργό συμμετοχή του στο αντιστασιακό κίνημα κατά της στρατιωτικής δικτατορίας (1967-74).
Ο Θεοδωράκης ασχολήθηκε με όλα τα είδη της μουσικής, το δε έργο του, πολύμορφο και πλούσιο, εκτείνεται πέραν της μουσικής σε τομείς όπως η ποίηση, η πεζογραφία, η φιλοσοφία, η μουσικολογία. Ακόμα και σε πολιτικά δοκίμια.
Η πρώτη περίοδος της μουσικής του δημιουργίας (1940-53) περιλαμβάνει τραγούδια, ορατόρια, μουσική δωματίου, μπαλέτα και συμφωνικά έργα. Κορυφαίο έργο η Πρώτη Συμφωνία. Η δεύτερη περίοδος, η παρισινή (1954-59), περιλαμβάνει έργα μουσικής δωματίου, μπαλέτα και συμφωνικά. Κορυφαίο έργο το μπαλέτο που ανέβηκε το 1959 στη Βασιλική Όπερα Λονδίνου (Κόβεντ Γκάρντεν), η Αντιγόνη. Η τρίτη περίοδος (1960-80) είναι αφιερωμένη στο κίνημα της έντεχνης λαϊκής μουσικής με κυριότερες συνθέσεις τα ορατόρια Άξιον Εστί και Κάντο Χενεράλ. Ακολουθεί η τέταρτη περίοδος από το 1981 έως το 1988, κατά την οποία, συνεχίζοντας πάντοτε να συνθέτει κύκλους τραγουδιών, επιστρέφει στη συμφωνική μουσική με κύρια έργα την Τρίτη Συμφωνία, την Εβδόμη Συμφωνία, την πρώτη του όπερα Κώστας Καρυωτάκης (Οι μεταμορφώσεις του Διονύσου) και το μπαλέτο Ζορμπάς. Τέλος, κατά την πέμπτη περίοδο (1989-2021) συνθέτει συμφωνικά έργα, με πιο χαρακτηριστικά τις τέσσερις ραψωδίες του, κυρίως όμως συνθέτει τις όπερές του (λυρικές τραγωδίες, όπως τις ονομάζει) Μήδεια, Ηλέκτρα και Αντιγόνη. Την τριλογία αυτή συμπληρώνει η όπερα Λυσιστράτη. Με τα έργα αυτά ο Θεοδωράκης εγκαινιάζει την εποχή του λυρικού βίου, δηλαδή την ολοκληρωτική στροφή του προς τον λυρισμό και την τελειοποίηση της λυρικής μουσικής έκφρασης σε όλο το φάσμα της μουσικής του δημιουργίας.
Η Διοίκηση και το προσωπικό της Εθνικής Λυρικής Σκηνής εκφράζουν τα θερμά τους συλλυπητήρια στους οικείους του και τη βαθιά συγκίνησή τους για τον θάνατό του.
Μαρίζα Κωχ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: Σήμερα πενθούμε όλοι
“Σήμερα πενθούμε όλοι”, δήλωσε για τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μαρίζα Κωχ. «Θέλω να πω συλλυπητήρια σε όλους μας. Έφυγε αυτός -και μαζί με άλλους γιατί δεν έπαψε ποτέ η Ελλάδα να δίνει τέτοιες μορφές- που μας ανέβασε λίγο ψηλότερα. Είμαι καθηλωμένη γιατί τα σπίτια μας είναι απέναντι και βλέπω τον κόσμο να συγκεντρώνεται και πώς κλαίει… ‘Ανθρωποι που κλαίνε με αναφιλητά για το τι συμβολίζει, τι αναφορές υπάρχουν στη μορφή του Μίκη», συμπλήρωσε η ίδια. «Χρόνια ερχόντουσαν μαζί με τον Νίκο Κούνδουρο στο σπίτι που είμαι εδώ απέναντι, για χρόνια ήμασταν πολύ καλή συντροφιά και με άλλους πολλούς. Κάναμε πολύ καλή παρέα, τα μεσημέρια, όταν οι άλλοι έκαναν σιέστα εμείς καθόμασταν στο τραπέζι και το κρατούσαμε ως το βράδυ. Γιατί είχαμε πολλά να πούμε», σημείωσε η Μαρίζα Κωχ, εμφανώς συγκινημένη.
Όσο για το τι θυμάται πιο πολύ από τον Μίκη, η γνωστή ερμηνεύτρια ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Πάντα ζωντανή είναι η στιγμή που με άκουσε να τραγουδώ σε μια μπουάτ το 1966 και μου λέει ‘από σήμερα είσαι δική μου τραγουδίστρια’. Και με πήρε, μαζί με τη Μαρία Φαραντούρη, μικρές κοπέλες και οι δυο τότε, και κάναμε έναρξη και συνεχίσαμε ως τη νύχτα του πραξικοπήματος, το ΄67. Τραγουδήσαμε στην πρώτη μπουάτ που έκανε ο Μίκης με τα δικά του τραγούδια. Την προηγούμενη χρονιά, στον χώρο αυτό που λεγόταν “Τζάκι”, στην οδό Μουρούζη, δίπλα στη ρώσικη πρεσβεία, ήταν ο Χατζιδάκις με τη Μούσχουρη και την επόμενη το σχήμα του Μίκη με δυο πρωτόβγαλτες τραγουδίστριες και το συγκρότημά του».
«Για μένα ήταν καθοριστική εποχή για όλη μου τη διαδρομή -δεν λέω χρονιά γιατί ήταν ολόκληρη εποχή. Αλλά πάντα είχαμε επαφή και χαρήκαμε τη γειτονία μας. Η τελευταία από τις μουσικές μνήμες ήταν το πόσο δουλέψαμε μαζί τα τραγούδια που έγραψε για παιδιά. Έχω πολλά να θυμάμαι, όπως όλοι οι Έλληνες. Η μουσική του μίλησε σε όλους μας, αλλά τουλάχιστον μέχρι τα τελευταία λίγα χρόνια, κάθε Έλληνας έχει να πει και μια προσωπική στιγμή για τον Μίκη. Ο τρόπος που χαριζόταν, τα χέρια που έσφιγγε, πώς αγκάλιαζε, τι έκανε… Η πατρική μορφή του», κατέληξε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μαρίζα Κωχ.
Η Λίνα Μενδώνη για τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη: «Οι Έλληνες πενθούμε σήμερα»
«Σήμερα χάσαμε ένα κομμάτι από την ψυχή της Ελλάδας. Ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μίκης όλων μας, ο δάσκαλος, ο διανοούμενος, ο ριζοσπάστης έφυγε. Εκείνος που έκανε όλους τους Έλληνες να τραγουδήσουν τους ποιητές» αναφέρει στο συλλυπητήριο μήνυμα της, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη.
«Έζησε όλη του τη ζωή δημιουργώντας. Αγωνίστηκε, πέρα από τα όρια, ξεπερνώντας τις ανθρώπινες αδυναμίες που θέτουν πλαίσια και καθορίζουν τυπικές συμπεριφορές. Δεν απέφυγε ποτέ να δίνει όλες τις μάχες, σε όλα τα μέτωπα, καθώς το εύρος της προσωπικότητας και του ταλέντου του δεν μπορούσε ούτε να περιοριστεί, ούτε να χαλιναγωγηθεί. Ο Μίκης ήταν κι έκανε όσα ξεπερνούν την ανθρώπινη φύση. Με το έργο του, την έντονη κοινωνική και πνευματική παρουσία, τον βαθύ πατριωτικό του λόγο, ο Μίκης Θεοδωράκης σημάδεψε την Ελλάδα του 20ου αιώνα» επισημαίνει η κ. Μενδώνη.
Και καταλήγει:
«Ο Μίκης ήταν παγκόσμιος και το έργο του ανήκει σε όλο τον κόσμο. Έργο τεράστιο, οικουμενικό, που άγγιξε και θα συνεχίσει να αγγίζει εκατομμύρια καρδιές. Δεν θα είναι πια μαζί μας, αλλά ο Γαλαξίας του έργου του θα μας περιβάλλει και θα μας φωτίζει.
Οι Έλληνες πενθούμε σήμερα».
Ο υφ. Πολιτισμού Ν. Γιατρομανωλάκης για τον θάνατο του Μ. Θεοδωράκη: «Tο σύμπαν του Μίκη παραμένει τεράστιο, μαγικό»
«Πριν λίγο καιρό εγκαινιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών η έκθεση “Ο γαλαξίας μου: Μίκης Θεοδωράκης”, μια έκθεση που πραγματικά σε κάνει να συνειδητοποιήσεις το τεράστιο μουσικό σύμπαν που δημιούργησε ο Μίκης, αλλά και την καταλυτική παρουσία και επίδρασή του στην καλλιτεχνική, πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας μας όλες αυτές τις δεκαετίες. Μια μικρή έκρηξη συνέβη σήμερα σε αυτόν τον γαλαξία, ένα αστέρι του έσβησε, αλλά το σύμπαν του Μίκη παραμένει τεράστιο, μαγικό και, με έναν περίεργο τρόπο, οικείο και ανεξερεύνητο παράλληλα», αναφέρει ο υφυπουργός Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης, στο συλλυπητήριο μήνυμα του για την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη.
Και προσθέτει: «Γιατί ο Μίκης Θεοδωράκης δεν ήταν απλώς ο πολυγραφότατος μέγας συνθέτης με το ταλέντο που ξεχείλιζε και κάλυπτε όλα τα είδη της μουσικής από το λαϊκό τραγούδι μέχρι την συμφωνική μουσική και την όπερα. Ήταν η εμβληματική μορφή και προσωπικότητα που είχε υπερβεί σύνορα και είχε ενώσει λαούς και φωνές στους αγώνες για ελευθερία και δημοκρατία. Βαθιά πολιτικό ον, ανυπότακτος διανοούμενος, αγωνιστής, ο πολυβραβευμένος συνθέτης με την έντονη διεθνή ακτινοβολία που άλλαξε την ελληνική μουσική και έδωσε άλλη διάσταση στην ποίηση. Το όνομά του ταυτίστηκε με την Ελλάδα, και σήμερα η Ελλάδα τον αποχαιρετά, με σεβασμό και αγάπη, παίρνοντας δύναμη από το ίδιο το έργο του».
Μίκης Θεοδωράκης: Ο πολιτικός Μίκης
Η εμπλοκή του Μίκη Θεοδωράκη με την πολιτική ξεκίνησε από πολύ νωρίς, όταν αμέσως μετά τα Δεκεμβριανά άρχισε να διώκεται από τις αστυνομικές Αρχές. Το 1947, σε ηλικία 27 ετών, συνελήφθη και εστάλη στην Ικαρία, απ’ όπου και απέτυχε, παρά την οργανωμένη προσπάθεια, να αποδράσει. Με τη γενική αμνηστία που έδωσε η κυβέρνηση του Θεμιστοκλή Σοφούλη, ο Θεοδωράκης περνάει στην παρανομία και συμμετέχει στη δράση του Δημοκρατικού Στρατού. Καταλήγει εκ νέου στην Ικαρία, ύστερα από τη σύλληψή του στο πατρικό του σπίτι, όπου κατέφυγε άρρωστος από πλευρίτιδα. Ακολουθεί εκτοπισμός στη Μακρόνησο, όπου και υπομένει πολύ σκληρά βασανιστήρια. Μετά από παρέμβαση του πατέρα και του θείου του, που ήταν ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, ο Μίκης θα απελευθερωθεί ως ανάπηρος (τα βασανιστήρια του προκάλεσαν παράλυση). Το 1963 ιδρύεται η Νεολαία Λαμπράκη, ως αντίδραση στη δολοφονία του βουλευτή της Αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη, και ο Θεοδωράκης εκλέγεται πρόεδρος. Σύντομα θα εκλεγεί και βουλευτής της ΕΔΑ.
Τα χρόνια της δικτατορίας
Με την επιβολή της δικτατορίας, στις 21 Απριλίου του 1967, ο Θεοδωράκης περνάει και πάλι στην παρανομία και έναν μήνα αργότερα ιδρύει την αντιστασιακή οργάνωση ΠΑΜ, κηρύσσοντας πανστρατιά εναντίον του καθεστώτος. Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς φυλακίζεται στο κτίριο της Ασφάλειας επί της οδού Μπουμπουλίνας. Τα γεγονότα είναι πυκνά και διαδέχονται με ταχύτητα το ένα το άλλο: απομόνωση, φυλακές Αβέρωφ, μεγάλη απεργία πείνας, αποφυλάκιση και κατ’ οίκον περιορισμός, εκτόπιση με την οικογένειά του στη Ζάτουνα και, τέλος, στρατόπεδο Ωρωπού.
Στον Ωρωπό ο Θεοδωράκης αντιμετωπίζει εκ νέου προβλήματα με την υγεία του ενώ στο εξωτερικό ξεσπά θύελλα διαμαρτυριών. Πρόσωπα όπως ο Άρθουρ Μίλερ, ο Ιβ Μοντάν, ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς και ο Λόρενς Ολίβιε ζητούν επιτακτικά την απελευθέρωσή του κι έτσι καταλήγει εν έτει 1970 στο Παρίσι, απ’ όπου και απευθύνει ξανά έκκληση για την ανάγκη πτώσης του δικτατορικού καθεστώτος. Το 1972 συναντά τον Γιασέρ Αραφάτ στο Ισραήλ, όπου πηγαίνει για να δώσει συναυλίες, και ενθαρρύνει τις συνομιλίες μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών.
Δράση και πρωτοβουλίες κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, όταν πλέον η χούντα έχει καταρρεύσει, ο Θεοδωράκης έχει μετατραπεί σε κάτι περισσότερο από το σύμβολο της Αριστεράς που εκπροσωπούσε κατά τη διάρκεια των πρώτων μεταπολεμικών δεκαετιών. Απαλλαγμένος από κομματικές δεσμεύσεις, μιλάει για τα λάθη της Αριστεράς, υπερασπίζεται όμως την ενότητά της και αποτελεί μια κορυφαία προσωπικότητα του αντιδικτατορικού αγώνα που απευθύνεται σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων οι οποίοι δεν υπάγονται στη σφαίρα της αριστερής επιρροής. Πρόκειται πλέον για ένα πρόσωπο με διεθνή αναγνώριση και καταξίωση, που θεωρεί ότι η λύση του Κωνσταντίνου Καραμανλή είναι η μόνη η οποία μπορεί να εγγυηθεί τη διαδικασία μετάβασης στη δημοκρατία. Ο Θεοδωράκης θα βάλει υποψηφιότητα για τη Β’ Πειραιά με τον σχηματισμό της Ενωμένης Αριστεράς, αλλά δεν θα εκλεγεί. Παρόλα αυτά συνεχίζει την πολιτική του δραστηριότητα, αναλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, να προσκαλέσει στην Ελλάδα τον Φρανσουά Μιτεράν. Τον Οκτώβριο του 1978 θα κατέβει ως υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων με το ΚΚΕ, λαμβάνοντας ποσοστό 16,7% των ψήφων. Εν συνεχεία συγκροτεί την Κίνηση για Ενιαία Αριστερά (ΚΕΑ), φιλοδοξώντας να συσπειρώσει ανθρώπους που επιθυμούν μιαν ανεξάρτητη, χωρίς κομματική ένταξη, συνεργασία με το ΚΚΕ. Το 1981 εκλέγεται βουλευτής με το ΚΚΕ στη Β΄ Πειραιά και το 1985, πάντα με το ΚΚΕ, εκλέγεται βουλευτής Επικρατείας. Έναν χρόνο αργότερα θα παραιτηθεί.
Το 1986 δημιουργούνται οι επιτροπές ελληνοτουρκικής φιλίας στην Ελλάδα με πρόεδρο τον ίδιο και στην Τουρκία με τη συμμετοχή μορφών της τέχνης και της λογοτεχνίας όπως ο Αζίζ Νεσίν, ο Γιασάρ Κεμάλ και ο Ζουλφί Λιβανελί. Ο Θεοδωράκης δίνει πολλές συναυλίες στην Τουρκία και μεταφέρει μηνύματα των πρωθυπουργών Ανδρέα Παπανδρέου και Κωνσταντίνου Μητσοτάκη προς την τουρκική κυβέρνηση. Το 1988 διοργανώνονται στην τότε Δυτική Γερμανία με δική του πρωτοβουλία δύο συνέδρια για την ειρήνη, το ένα στο Τίμπινγκεν και το άλλο στην Κολωνία. Το 1990 δίνει συναυλίες σ’ όλη την Ευρώπη, υπό την αιγίδα της Διεθνούς Αμνηστίας, για την ηλιακή ενέργεια, όπως και κατά του αναλφαβητισμού και των ναρκωτικών. Παράλληλα δίνει μάχη για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε χώρες όπως η Αλβανία και η Τουρκία.
Στη Βουλή ο Θεοδωράκης θα επανέλθει ως ανεξάρτητος, συνεργαζόμενος με τη Νέα Δημοκρατία, τον Νοέμβριο του 1989. Επανεκλεγείς τον Απρίλιο του 1990, θα αναλάβει χρέη, για δυόμισι χρόνια, υπουργού Άνευ Χαρτοφυλακίου και στη συνέχεια υπουργού Επικρατείας, για να παραιτηθεί όμως για άλλη μια φορά τον Οκτώβριο του 1992 από υπουργός και τον Μάρτιο του 1993 από βουλευτής.
Τον Δεκέμβριο του 2010 ο Θεοδωράκης ανακοινώνει την ίδρυση Κινήματος Ανεξάρτητων Πολιτών με την ονομασία «Σπίθα». Τον Σεπτέμβριο του 2013 αποστρατεύει εαυτόν από τη «Σπίθα». Το 2015 συμπαρατάσσεται με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αργότερα της ασκεί έντονη κριτική. Η τελευταία πολιτική πράξη του Θεοδωράκη είναι η συμμετοχή του στο αθηναϊκό συλλαλητήριο του Ιανουαρίου του 2018 για τη Μακεδονία, που προκάλεσε πολύ διαφορετικές αντιδράσεις, με καταγωγή από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα.
Μετέχοντας στις τάξεις της Αριστεράς, ο Θεοδωράκης υπερασπίστηκε πάντοτε σθεναρά τις αρχές της: τη σημασία της ως ηγετικής δύναμης που μάχεται για το έθνος, την ικανότητά της να συζητήσει και να λύσει το Κυπριακό, μέσα από μια ζωτική συνεννόηση με την Τουρκία, όπως και το βάρος της στη θεμελίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος. Θα πρέπει, βεβαίως, να προστεθεί ότι υψηλή παρέμεινε η πίστη του και στις κοινωνικές αξίες της Αριστεράς, όπως ο αγώνας κατά της οικονομικής ανισότητας και το αίτημα για μια δίκαιη αναδιανομή των εισοδημάτων.
Τα διεθνή ΜΜΕ για τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη
Πρώτη είδηση αποτελεί στα μέσα ενημέρωσης της Ιταλίας, ο θάνατος του Μίκη Θεοδωράκη
«Πένθος, έφυγε ο Μίκης Θεοδωράκης, ο συνθέτης του “Ζορμπά” που δημιούργησε το συρτάκι».
«Ο πιο γνωστός έλληνας συνθέτης κάθε εποχής, πέθανε σε νοσοκομείο της Αθήνας, σε ηλικία 96 ετών, μετά από μια μακρά ζωή, γεμάτη τιμές, πόνο, συνυφασμένη με ορισμένα από τα τραγικότερα γεγονότα του περασμένου αιώνα», γράφει το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων Ansa.
Η εφημερίδα La Stampa, στην ηλεκτρονική της έκδοση αναφέρει ότι «ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν σύμβολο του ελληνικού πολιτισμού» και «αφιέρωσε την ζωή του στην μουσική και στην πολιτική».
Γερμανία- Η είδηση του θανάτου του Μίκη Θεοδωράκη στα ΜΜΕ – “Η μουσική του θεωρήθηκε παρηγοριά, αλλά και ένδειξη αντίστασης”
Η είδηση του θανάτου του Μίκη Θεοδωράκη κυριαρχεί εδώ και λίγη ώρα στα γερμανικά ΜΜΕ, τα οποία αναφέρονται τόσο στο καλλιτεχνικό έργο όσο και στην πολιτική δράση του μεγάλου Έλληνα δημιουργού.
«Ο Θεοδωράκης θεωρείτο ο διασημότερος συνθέτης της Ελλάδας στον 20ό αιώνα. Ειδικά, η μουσική του για την ταινία “Αλέξης Ζορμπάς” και το “Κάντο Χενεράλ” σε στίχους του Πάμπλο Νερούντα τον έκαναν διάσημο παγκοσμίως», αναφέρει στην ιστοσελίδα της η Γερμανική Ραδιοφωνία, ενώ το περιοδικό Focus κάνει λόγο για τον θάνατο του δημιουργού της μουσικής για το «Συρτάκι». «Κανένας άλλος δεν κατάφερε να ερμηνεύσει την ελληνική νοοτροπία με τόσο πρωτότυπο τρόπο και να την κάνει γνωστή σε όλον τον κόσμο. Όμως ο Μίκης Θεοδωράκης δεν ήταν απλώς ένας συνθέτης, ένας μουσικός και μαέστρος. Ήταν αντιστασιακός και πολιτικός», σημειώνει το περιοδικό και παραθέτει βιογραφικά στοιχεία του συνθέτη, ενώ τονίζει ότι στην Ελλάδα τα ΜΜΕ έχουν διακόψει τη ροή του προγράμματός τους και προβάλλουν ειδικά αφιερώματα.
«Συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους συνθέτες της Ελλάδας. Ο Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος με τη μουσική για τον Αλέξη Ζορμπά έγραψε κινηματογραφική ιστορία, πέθανε στα 96 του χρόνια», γράφει η εφημερίδα Die Zeit και αναφέρεται στο στάτους “ήρωα” που απολάμβανε ο Θεοδωράκης στην Ελλάδα. «Για πολλούς Έλληνες ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν μέχρι και σήμερα η φωνή του λαού. Η μουσική του θεωρήθηκε παρηγοριά, ειδικά σε ιστορικά δύσκολες εποχές, όπως η στρατιωτική δικτατορία, αλλά και ένδειξη αντίστασης», προσθέτει η εφημερίδα.
Στην είδηση του θανάτου του Έλληνα συνθέτη αναφέρθηκε και το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, με την επισήμανση της πολιτικής δράσης του Μίκη Θεοδωράκη ειδικά στην προσπάθεια βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
“Μια ζωή μουσικής και πολιτικού αγώνα” (AFP)–“Είμαι ένας ελεύθερος άνθρωπος” (Reuters)
Στον θάνατο του μεγάλου έλληνα συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος με τη “συναρπαστική μουσική” που έγραψε για την ταινία του 1964 “Αλέξης Ζορμπάς” (“Zorba the Greek”) συνέβαλε στην προώθηση της εικόνας της ηλιόλουστης και ανέμελης χώρας για εκατομμύρια τουρίστες, αναφέρεται με τηλεγράφημά του το πρακτορείο Reuters, το οποίο επικαλείται τις δηλώσεις της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη για την μεγάλη απώλεια.
Το πρακτορείο κάνει λόγο για έναν επιβλητικό άνδρα με πυκνά μαλλιά που έγραφε μουσική, η οποία αντανακλούσε το όραμά του για τον κόσμο: την επιθυμία για μια προοδευτική, δημοκρατική εκδοχή του κομμουνισμού.
Το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP) μετέδωσε επίσης την είδηση του θανάτου του μεγάλου έλληνα συνθέτη κάνοντας λόγο για έναν “αντιστασιακό, πολέμιο της δικτατορίας των Συνταγματαρχών, ο οποίος έγινε γνωστός από την μουσική που συνέθεσε για ταινία ‘Ζορμπάς’, η οποία τραγουδήθηκε σε όλο τον κόσμο”.
Το AFP συνεχίζει γράφοντας ότι ο Θεοδωράκης υπήρξε “ο δημιουργός ενός γιγαντιαίου έργου και ο διασημότερος έλληνας συνθέτης”, ο οποίος έγινε “το σύμβολο της αντίστασης στην Ελλάδα στη διάρκεια των χρόνων”.
Παραγωγικό ταλέντο, που ενσάρκωνε το σύγχρονο πρόσωπο της ελληνικής μουσικής, “έκανε μέσα από τη μουσική του προσιτή σε όλους την υψηλή τέχνη των τιμημένων με Νόμπελ ποιητών Οδυσσέα Ελύτη και Γιώργου Σεφέρη”, όπως είχε πει η βιογράφος του Γκάιλ Χολστ-Βάλχαφτ, σημειώνει το AFP.
“Όταν είχα πάει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μπορούσες να βάλεις λεφτά σε ένα τζουκμπόξ και να ακούσεις τους σπουδαιότερους ποιητές της Ελλάδας μέσα από την μουσική του”, είχε δηλώσει η ίδια το 2018 στο αμερικανικό ραδιόφωνο NPR.
Το πρακτορείο αναφέρεται στην περίοδο της εξορίας του στη Μακρόνησο και σημειώνει ότι κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, που έπληξε την Ελλάδα, ο μεγάλος συνθέτης τάχθηκε κατά των μέτρων λιτότητας που επιβλήθηκαν στη χώρα.
Ακόμα και σε μεγάλη ηλικία, συνεχίζει το πρακτορείο, ο μεγάλος συνθέτης διατήρησε ενεργό το ενδιαφέρον του για την πολιτική της χώρας του αποτραβηγμένος από το δημόσιο βίο στο σπίτι του κάτω από την Ακρόπολη.
“Δεν είμαι κομμουνιστής ή σοσιαλδημοκράτης ή κάτι άλλο. Είμαι ένας ελεύθερος άνθρωπος”, είχε πει κάποτε σε συνέντευξή του στο Ρόιτερς, όπως υπενθυμίζει από την πλευρά του το διεθνές πρακτορείο.
Αυστρία: Πρώτη είδηση στα μέσα ενημέρωσης ο θάνατος του Μίκη Θεοδωράκη
Την απώλεια του κορυφαίου Έλληνα μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη έχει ως πρώτη είδηση στην κορυφή της ιστοσελίδας του το Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΑ), ενώ η δημόσια Αυστριακή Ραδιοφωνία, ήδη στο δελτίο ειδήσεων της, στις 11:00 ώρα Ελλάδας, παρουσίασε αφιέρωμα στον μεγάλο εκλιπόντα, τονίζοντας τους μεγάλους αγώνες του κατά των Γερμανών κατακτητών, την αντίστασή του κατά της χούντας των συνταγματαρχών, τον ρόλο του στην πολιτική, αλλά και το τεράστιο μουσικό έργο του.
Το αφιέρωμα επισημαίνει την πρωτοφανή δημοσιότητα της οποίας έχαιρε ο Μίκης Θεοδωράκης όχι μόνον για τη μουσική του στην κινηματογραφική ταινία “Αλέξης Ζορμπάς” με τον ‘Αντονι Κουίν, αλλά και για την απέραντη μουσική δημιουργία του, έχοντας γράψει πάνω από 1.000 τραγούδια, συμφωνική μουσική, όπερα, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο.
«Στην πατρίδα του, τον Μίκη Θεοδωράκη τιμούσαν ως εθνικό ήρωα, μετά την είδηση του θανάτου του, ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί στην Ελλάδα διέκοψαν τα προγράμματά τους για να παίξουν τη μουσική του συνθέτη και να τον τιμήσουν», υπογραμμίζεται στο πρωτοσέλιδο τηλεγράφημα του Αυστριακού Πρακτορείου Ειδήσεων, το οποίο αναπαράγεται ήδη από μία σειρά αυστριακών Μέσων Ενημέρωσης στις ιστοσελίδες τους.
Για πολλούς Έλληνες, ο Θεοδωράκης εξακολουθεί και σήμερα να είναι η «φωνή του λαού», η μουσική του θεωρήθηκε παρηγοριά, ιδιαίτερα σε ιστορικά δύσκολους καιρούς όπως η ελληνική στρατιωτική δικτατορία από το 1967 έως το 1974, αλλά και ως ένδειξη αντίστασης, αναφέρεται στο τηλεγράφημα.
Ο Θεοδωράκης, γεννημένος το 1925, ήταν αντιστασιακός κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου και πολέμησε με την αριστερά στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε (1946 έως 1949), γι’ αυτό αργότερα φυλακίστηκε σε στρατόπεδο και βασανίστηκε σκληρά. Αντιστάθηκε επίσης στη στρατιωτική δικτατορία και συνελήφθη και βασανίστηκε, μετά από διεθνή πίεση του επιτράπηκε να φύγει και έζησε εξόριστος στο Παρίσι μέχρι το 1974, υπογραμμίζει το ΑΡΑ.
Αναφέρει επίσης, μεταξύ άλλων, ότι ο Μίκης Θεοδωράκης είχε σπουδάσει στο παρελθόν μουσική στο Παρίσι και στην Αθήνα στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και στις αρχές της δεκαετίας του 1950, και, αφού συνέθεσε αρχικά κλασική μουσική, επέστρεψε στις ρίζες του τη δεκαετία του 1960 και έκανε δημοφιλή την ελληνική μουσική.
Ελπιδοφόρος: Οι ιδιοφυείς συνθέσεις του θα ταυτίζονται για πάντα με τον Ελληνισμό
Ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος αποχαιρέτησε μέσω του Twitter τον Μίκη Θεοδωράκη: «Οι ιδιοφυείς συνθέσεις του, παγκόσμιας αναγνώρισης, θα ταυτίζονται για πάντα με τον Ελληνισμό, ενώ επίσης θα μας θυμίζουν τον αδιάκοπο αγώνα του για την Δημοκρατία, την Ελευθερία και την Δικαιοσύνη. Αναπαύσου εν ειρήνη Μίκη Θεοδωράκη».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
